توضیحات
در دوره قاجار، ایران به‌تدریج در معرض نفوذ قدرت‌های استعماری روسیه تزاری و بریتانیای کبیر قرار گرفت. در آغاز، این نفوذ با پیمان‌های تجاری، مأموریت‌های دیپلماتیک و اعزام مستشاران نظامی و فنی آغاز شد، که جنبه‌ای مسالمت‌آمیز و ظاهراً دوستانه داشت. اما با ضعف دولت مرکزی، فساد اداری و ناتوانی در اصلاح ساختارها، قدرت‌های خارجی نفوذ خود را گسترش دادند.
از قراردادهای استعماری مانند گلستان (1813) و ترکمانچای (1828) گرفته تا قرارداد 1907 میان روس و انگلیس که عملاً ایران را به دو منطقه نفوذ تقسیم می‌کرد، این روند به حالتی شبیه به تحت‌الحمایگی غیررسمی انجامید. هرچند ایران هیچ‌گاه مستعمره رسمی نشد، اما استقلال واقعی‌اش در سیاست خارجی، اقتصاد و حتی امنیت داخلی محدود شد.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.