کتاب «آناباسیس» اثر گزنفون، روایت سفر پرماجرای ده هزار سرباز یونانی در بازگشت از قلب امپراتوری هخامنشی به یونان است.

در دوران سلطنت قباد اول، جنبش مزدکی به رهبری مزدک ظهور کرد که خواهان اصلاحات اجتماعی و اقتصادی در ایران ساسانی بود.